Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2013

Αναρχικός: Ένας μύθος σύγχρονης καταδίωξης - Μάνος Χατζιδάκις



Αναρχικός: Ένας μύθος σύγχρονης καταδίωξης 

Οι εφημερίδες και οι άμυαλοι κι αμόρφωτοι δημοσιογράφοι της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης πέτυχαν κάτι που ομολογουμένως δύσκολα θα κατόρθωνε η κάθε κυβέρνηση από μόνη της χωρίς την πολύτιμη βοήθειά τους.

Να δημιουργηθεί έντεχνα η κατάλληλη σύγχυση ώστε ο εξωκομματικός κι ανένταχτος νέος του τόπου μας να συγχέεται σκόπιμα με τους αλήτες –μάγκες που έχουν μόνο στόχο να καταστρέφουν, να θορυβούν και να προβάλλουν βίαια τον άρρωστο εαυτό τους. Και αυτή η σύγχυση ευνοεί:

Την κυβέρνηση –την κάθε κυβέρνηση- που φοβάται αντιδράσεις από μη εντεταγμένους σε κομματικές αγέλες νέους –διότι βέβαια οι νέοι αυτοί δεν είναι δυνατόν να τιθασευτούν από τυχόν συμφωνίες ή επιτευχθέντες συμβιβασμούς επί ανωτάτου επιπέδου.

Ευνοεί τα διάσημα πλέον ΜΕΑ-ΜΑΤ και παρεμφερή που συλλαμβάνουν με μεγαλύτερη ευκολία τον ανύποπτο νέο που διαμαρτύρεται απ’ ό,τι τον ικανό για άμυνα αλήτη που διαφεύγει. Θα σας έχει τύχει να παρευρεθείτε και να διαπιστώσετε με τα ίδια σας τα μάτια με πόση ευκολία αλλά και μίσος δέρνεται απάνθρωπα και κακοποιείται ώσπου να μπει στην κλούβα από τις «δυνάμεις διώξεως τρομοκρατίας» ενώ την ίδια στιγμή αυτός που ρίχνει πέτρες ή σπάζει πέτρες καταστημάτων διαφεύγει επιδέξια και ανενόχλητα. Υποπτα ανενόχλητα πολλές φορές.

Ευνοεί τη μικρή νοημοσύνη και την εύκολη δουλοπρεπή συμπεριφορά των «αγανακτισμένων πολιτών» απέναντι στις εν στολή δυνάμεις εξουσίας. Γιατί έχουν μάθει οι άμοιροι- χρόνια τώρα- στην επιδεικτική δοκιμασία των οργάνων τάξης ευρισκόμενοι κάτω από το αθεράπευτο σύμπλεγμα του «εμείς οι νόμιμοι». Σχεδόν μόνιμη ασθένεια των υπανάπτυκτων συμπατριωτών μας.

Ευνοεί τέλος, τις κομματικές παρατάξεις, που με τη σκόπιμη αυτή σύγχυση, εκδικούνται όσους νέους δεν δέχονται τον- κομματικής σκοπιμότητας- ευνουχισμό τους. Και είναι ενδεικτικό το πόσο στο θέμα των αναρχικών συμφωνούν απόλυτα ΚΝΙτες, ΟΝΝΕΔίτες και νεολαίοι του ΠΑΣΟΚ. Γιατί και οι τρεις αυτές «νεολαίες» -κατ’ όνομα μόνον- έχουν ένα κοινό μυστικό που τις ενώνει: τον οριστικό ευνουχισμό τους.

Να λοιπόν πώς κατασκευάζεται από τον «λαό» για το «λαό» η εικόνα του αναρχικού, που στην πραγματικότητα δεν είναι άλλη από την εικόνα του ασυμβίβαστου και ζωντανού σύγχρονου νέου ο οποίος εννοεί να διαφυλάξει το βασικό αγαθό της νεότητα του που είναι η έρευνα, η αναθεώρηση και η υπεράσπιση δικαιωμάτων μειοψηφιών. Και επιπλέον να μην αφήσει τη μεταμόρφωση του από την κυβέρνηση ή τα κόμματα σε καθοδηγούμενο αμνό τυποποιημένων ανησυχιών.

Διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε πως στην Ελλάδα ανέκαθεν επεδιώκετο ο ευνουχισμός των νέων για να μπορούν οι υπόλοιποι συμβιβασμένοι -«ο λαός»– να κοιμούνται ήσυχα!

Παλιά τους λέγανε κομμουνιστές! Μέχρι πριν από λίγα χρόνια σε κοίταγε βαθιά ο ηλίθιος κρατικός εξεταστής κι έβγαζε το συμπέρασμα: Είσαι κομμουνιστής: Που δεν σήμαινε κατ’ ανάγκην ότι είσαι ενταγμένος στο Κομμουνιστικό Κόμμα. Απλώς πως δεν είσαι μαζί μας… άρα επικίνδυνος.

Ακόμη δεν πρέπει να ξεχνάμε πως είμαστε η πατρίς πολλών άθλιων φράσεων- μαζί με τις σοφές των ολίγων σοφών. Όπως εκείνο το άλλο κλασικά φασιστικό, το διάσημο Πας μη Έλλην βάρβαρος. Σήμερα με την «έναρξη του Σοσιαλισμού» στη χώρα μας βρισκόμαστε στη μόνη αλλαγή που πραγματοποιήθηκε και που αφορά την έννοια νέος Από κομμουνιστής έγινε αναρχικός!

Τουλάχιστον εμείς να μη γινόμαστε θύματα τοιούτων αλλαγών. Η να προσέχουμε τι ακριβώς περιέχουν! Σαν νέοι! Σαν αληθινοί νέοι!


ΠΗΓΗ: http://tsak-giorgis.blogspot.gr/2013/10/blog-post_9005.html

Μάνος Χατζηδάκις:"Ο Νεοναζισμός δεν είναι οι άλλοι"



"Ο νεοναζισμός, ο φασισμός, ο ρατσισμός και κάθε αντικοινωνικό και αντιανθρώπινο φαινόμενο συμπεριφοράς δεν προέρχεται από ιδεολογία, δεν περιέχει ιδεολογία, δεν συνθέτει ιδεολογία. Είναι η μεγεθυμένη έκφραση-εκδήλωση του κτήνους που περιέχουμε μέσα μας χωρίς εμπόδιο στην ανάπτυξή του, όταν κοινωνικές ή πολιτικές συγκυρίες συντελούν, βοηθούν, ενισχύουν τη βάρβαρη και αντιανθρώπινη παρουσία του.

Η μόνη αντιβίωση για την καταπολέμηση του κτήνους που περιέχουμε είναι η Παιδεία. Η αληθινή παιδεία και όχι η ανεύθυνη εκπαίδευση και η πληροφορία χωρίς κρίση και χωρίς ανήσυχη αμφισβητούμενη συμπερασματολογία. Αυτή η παιδεία που δεν εφησυχάζει ούτε δημιουργεί αυταρέσκεια στον σπουδάζοντα, αλλά πολλαπλασιάζει τα ερωτήματα και την ανασφάλεια. Όμως μια τέτοια παιδεία δεν ευνοείται από τις πολιτικές παρατάξεις και από όλες τις κυβερνήσεις, διότι κατασκευάζει ελεύθερους και ανυπότακτους πολίτες μη χρήσιμους για το ευτελές παιχνίδι των κομμάτων και της πολιτικής. Κι αποτελεί πολιτική «παράδοση» η πεποίθηση πως τα κτήνη, με κατάλληλη τακτική και αντιμετώπιση, καθοδηγούνται, τιθασεύονται.

Ενώ τα πουλιά… Για τα πουλιά, μόνον οι δολοφόνοι, οι άθλιοι κυνηγοί αρμόζουν, με τις «ευγενικές παντός έθνους παραδόσεις». Κι είναι φορές που το κτήνος πολλαπλασιαζόμενο κάτω από συγκυρίες και με τη μορφή «λαϊκών αιτημάτων και διεκδικήσεων» σχηματίζει φαινόμενα λοιμώδους νόσου που προσβάλλει μεγάλες ανθρώπινες μάζες και επιβάλλει θανατηφόρες επιδημίες.

Πρόσφατη περίπτωση ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Μόνο που ο πόλεμος αυτός μας δημιούργησε για ένα διάστημα μιαν αρκετά μεγάλη πλάνη, μιαν ψευδαίσθηση. Πιστέψαμε όλοι μας πως σ’ αυτό τον πόλεμο η Δημοκρατία πολέμησε το φασισμό και τον νίκησε. Σκεφθείτε: η «Δημοκρατία», εμείς με τον Μεταξά κυβερνήτη και σύμμαχο τον Στάλιν, πολεμήσαμε το ναζισμό, σαν ιδεολογία άσχετη από μας τους ίδιους. Και τον… νικήσαμε. Τι ουτοπία και τι θράσος. Αγνοώντας πως απαλλασσόμενοι από την ευθύνη του κτηνώδους μέρους του εαυτού μας και τοποθετώντας το σε μια άλλη εθνότητα υποταγμένη ολοκληρωτικά σ’ αυτό, δεν νικούσαμε κανένα φασισμό αλλά απλώς μιαν άλλη εθνότητα επικίνδυνη που επιθυμούσε να μας υποτάξει.

Ένας πόλεμος σαν τόσους άλλους από επικίνδυνους ανόητους σε άλλους ανόητους, περιστασιακά ακίνδυνους. Και φυσικά όλα τα περί «Ελευθερίας», «Δημοκρατίας», και «λίκνων πνευματικών και μη», για τις απαίδευτες στήλες των εφημερίδων και τους αφελείς αναγνώστες. Ποτέ δεν θα νικήσει η Ελευθερία, αφού τη στηρίζουν και τη μεταφέρουν άνθρωποι, που εννοούν να μεταβιβάζουν τις δικές τους ευθύνες στους άλλους.

(Κάτι σαν την ηθική των γερόντων χριστιανών. Το καλό και το κακό έξω από μας. Στον Χριστό και τον διάβολο. Κι ένας Θεός που συγχωρεί τις αδυναμίες μας εφόσον κι όταν τον θυμηθούμε μες στην ανευθυνότητα του βίου μας. Επιδιώκοντας πάντα να εξασφαλίσουμε τη μετά θάνατον εξακολουθητική παρουσία μας. Αδυνατώντας να συλλάβουμε την έννοια της απουσίας μας. Το ότι μπορεί να υπάρχει ο κόσμος δίχως εμάς και δίχως τον Καντιώτη τον Φλωρίνης).

Δεν θέλω να επεκταθώ. Φοβάμαι πως δεν έχω τα εφόδια για μια θεωρητική ανάπτυξη, ούτε την κατάλληλη γλώσσα για τις απαιτήσεις του όλου θέματος. Όμως το θέμα με καίει. Και πριν πολλά χρόνια επιχείρησα να το αποσαφηνίσω μέσα μου. Σήμερα ξέρω πως διέβλεπα με την ευαισθησία μου τις εξελίξεις και την επανεμφάνιση του τέρατος. Και δεν εννοούσα να συνηθίσω την ολοένα αυξανόμενη παρουσία του. Πάντα εννοώ να τρομάζω.

Ο νεοναζισμός δεν είναι οι άλλοι. Οι μισητοί δολοφόνοι, που βρίσκουν όμως κατανόηση από τις διωκτικές αρχές λόγω μιας περίεργης αλλά όχι και ανεξήγητης συγγενικής ομοιότητος. Που τους έχουν συνηθίσει οι αρχές και οι κυβερνήσεις σαν μια πολιτική προέκτασή τους ή σαν μια επιτρεπτή αντίθεση, δίχως ιδιαίτερη σημασία που να προκαλεί ανησυχία. (Τελευταία διάβασα πως στην Πάτρα, απέναντι στο αστυνομικό τμήμα άνοιξε τα γραφεία του ένα νεοναζιστικό κόμμα. Καμιά ανησυχία ούτε για τους φασίστες, ούτε για τους αστυνομικούς. Ούτε φυσικά για τους περιοίκους).

Ο εθνικισμός είναι κι αυτός νεοναζισμός. Τα κουρεμένα κεφάλια των στρατιωτών, έστω και παρά τη θέλησή τους, ευνοούν την έξοδο της σκέψης και της κρίσης, ώστε να υποτάσσονται και να γίνονται κατάλληλοι για την αποδοχή διαταγών και κατευθύνσεων προς κάποιο θάνατο. Δικόν τους ή των άλλων. Η εμπειρία μου διδάσκει πως η αληθινή σκέψη, ο προβληματισμός οφείλει κάπου να σταματά. Δεν συμφέρει. Γι’ αυτό και σταματώ. Ο ερασιτεχνισμός μου στην επικέντρωση κι ανάπτυξη του θέματος κινδυνεύει να γίνει ευάλωτος από τους εχθρούς. Όμως οφείλω να διακηρύξω το πάθος μου για μια πραγματική κι απρόσκοπτη ανθρώπινη ελευθερία.

Ο φασισμός στις μέρες μας φανερώνεται με δυο μορφές. Ή προκλητικός, με το πρόσχημα αντιδράσεως σε πολιτικά ή κοινωνικά γεγονότα που δεν ευνοούν την περίπτωσή τους ή παθητικός μες στον οποίο κυριαρχεί ο φόβος για ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Ανοχή και παθητικότητα λοιπόν. Κι έτσι εδραιώνεται η πρόκληση. Με την ανοχή των πολλών. Προτιμότερο αργός και σιωπηλός θάνατος από την αντίδραση του ζωντανού και ευαίσθητου οργανισμού που περιέχουμε.

Το φάντασμα του κτήνους παρουσιάζεται ιδιαιτέρως έντονα στους νέους. Εκεί επιδρά και το marketing. Η επιρροή από τα Μ.Μ.Ε. ενός τρόπου ζωής που ευνοεί το εμπόριο. Κι όπως η εμπορία ναρκωτικών ευνοεί τη διάδοσή τους στους νέους, έτσι και η μουσική, οι ιδέες, ο χορός και όσα σχετίζονται με τον τρόπο ζωής τους έχουν δημιουργήσει βιομηχανία και τεράστια κι αφάνταστα οικονομικά ενδιαφέροντα.

Και μη βρίσκοντας αντίσταση από μια στέρεη παιδεία όλα αυτά δημιουργούν ένα κατάλληλο έδαφος για να ανθίσει ο εγωκεντρισμός η εγωπάθεια, η κενότητα και φυσικά κάθε κτηνώδες ένστιχτο στο εσωτερικό τους. Προσέξτε το χορό τους με τις ομοιόμορφες στρατιωτικές κινήσεις, μακρά από κάθε διάθεση επαφής και επικοινωνίας. Το τραγούδι τους με τις συνθηματικές επαναλαμβανόμενες λέξεις, η απουσία του βιβλίου και της σκέψης από τη συμπεριφορά τους και ο στόχος για μια άνετη σταδιοδρομία κέρδους και εύκολης επιτυχίας.

Βιώνουμε μέρα με τη μέρα περισσότερο το τμήμα του εαυτού μας – που ή φοβάται ή δεν σκέφτεται, επιδιώκοντας όσο γίνεται περισσότερα οφέλη. Ώσπου να βρεθεί ο κατάλληλος «αρχηγός» που θα ηγηθεί αυτό το κατάπτυστο περιεχόμενό μας. Και τότε θα ‘ναι αργά για ν’ αντιδράσουμε. Ο νεοναζισμός είμαστε εσείς κι εμείς – όπως στη γνωστή παράσταση του Πιραντέλο. Είμαστε εσείς, εμείς και τα παιδιά μας. Δεχόμαστε να ‘μαστε απάνθρωποι μπρος στους φορείς του AIDS, από άγνοια αλλά και τόσο «ανθρώπινοι» και συγκαταβατικοί μπροστά στα ανθρωποειδή ερπετά του φασισμού, πάλι από άγνοια, αλλά κι από φόβο κι από συνήθεια.

Και το Κακό ελλοχεύει χωρίς προφύλαξη, χωρίς ντροπή. Ο νεοναζισμός δεν είναι θεωρία, σκέψη και αναρχία. Είναι μια παράσταση. Εσείς κι εμείς. Και πρωταγωνιστεί ο Θάνατος.

ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ

ΠΗΓΗ: http://tsak-giorgis.blogspot.gr/2012/10/87.html


Eρνέστο Λακλάου: Η Αριστερά στην Ευρώπη πρέπει να γίνει πιο λαϊκιστική

Eρνέστο Λακλάου, ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους θεωρητικούς, "προκαλεί" καλώντας την ευρωπαϊκή Αριστερά να γίνει λαϊκιστική, κατά το λατινοαμερικανικό πρότυπο.

O λαϊκισμός κατέχει κεντρική θέση στα γραπτά του Aργεντινού θεωρητικού, ο οποίος, αναλύοντας
την κατάσταση στην Ευρώπη, επισημαίνει ότι οι δύο όροι της ανατροπής είναι οι λαϊκές κινητοποιήσεις με σαφή πολιτικά επίδικα και η προβολή συνολικού εναλλακτικού προγράμματος. 

Θεωρεί μάλιστα πως στην Ελλάδα, σε αντίθεση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, υπάρχει ο ΣΥΡΙΖΑ, που μπορεί να την επιτύχει. Στη χώρα μας έγινε ευρύτερα γνωστός για το βιβλίο:  Ηγεμονία και Σοσιαλιστική Στρατηγική, το οποίο συνέγραψε με τη Σαντάλ Μουφ. Σήμερα, στα 78 του χρόνια, δεν διδάσκει πια στο Πανεπιστήμιο του Εssex, του οποίου το Τμήμα Ιδεολογίας και Ανάλυσης Λόγου ίδρυσε, αλλά μοιράζει τη ζωή του ανάμεσα στο Λονδίνο και τη Λατινική Αμερική, την οποία διασχίζει δίνοντας διαλέξεις. 

Συνέντευξη στην Αναστασία Γιάμαλη 

* Έχετε πει πως η δημοκρατία στη Λατινική Αμερική δεν απειλείται από τους λαϊκιστές, αλλά από τους νεοφιλελεύθερους. Η Ευρώπη αντιμετωπίζει τον ίδιο κίνδυνο; 

Νoμίζω πως υπάρχουν πολλές ομοιότητες. Ο τρόπος με τον οποίο μοιράζεται η εξουσία στην Ευρώπη και οι δομές είναι διαφορετικά από της Λατινικής Αμερικής. Αλλά επί της αρχής νομίζω πως δεν υπάρχει περίπτωση να επιλυθούν τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα μιας χώρας όσο αυτή παραμένει εντός του νεοφιλελεύθερου παραδείγματος. 

* Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι η κρίση στην Αργεντινή δεν οδήγησε στην ανάδειξη των δυνάμεων της Αριστεράς, αλλά στην ανάδειξη ενός νεοπερονικού κόμματος; 

Το περονικό κόμμα που είναι στην εξουσία στην Αργεντινή είναι η πραγματική Αριστερά της χώρας. O Kιρχνερισμός (kirchnerismo) αντιπροσωπεύει την αριστερή απάντηση στην κρίση. 

* Δεν υπάρχει άλλη Αριστερά στην Αργεντινή; 

Υπάρχουν γκρουπούσκουλα της άκρας Αριστεράς, αλλά δεν είναι αντιπροσωπευτικά. Στην Αργεντινή έχουμε αυτόν τον μείζονα παράγοντα, τον περονισμό. Εάν θέλαμε να κάνουμε μια αναλογία με την Ελλάδα, θα το συγκρίναμε με το παλαιό ΠΑΣΟΚ. O περονισμός είναι κάτι το πολύ ευρύ, από το οποίο έχουν αναδυθεί αρκετά κινήματα, αριστερά και δεξιά. Τώρα, ένα από τα σημαντικότερα κινήματα που έχουν αναδειχθεί στα αριστερά του περονισμού, ήταν ο Κιρχνερισμός. Ο Κιρχνερισμός δεν είναι παρά ένας αριστερός λαϊκισμός που αποτελεί εναλλακτική λύση απέναντι στον νεοφιλελευθερισμό. 

* Έχετε πει πως ο κόσμος κινητοποιείται μόνο μέσω του λαϊκισμού. Αν αντιλαμβάνομαι σωστά τη σκέψη σας, κάτι τέτοιο συνέβη και με αυτό που στην Ελλάδα αποκαλούμε "κίνημα των πλατειών", αλλά και γενικότερα στα κινήματα των Αγανακτισμένων της Νότιας Ευρώπης. 

Νομίζω πως οι πτυχές μιας απάντησης στην κρίση είναι δύο. Μια απάντηση θα πρέπει να έχει έναν οριζόντιο άξονα, που θα ενσωματώνει τις λαϊκές κινητοποιήσεις σε διάφορους τομείς, και έναν κάθετο άξονα, την προσπάθεια δηλαδή να ανοικοδομηθεί το κράτος σε νέα βάση. Στη Λατινική Αμερική, οι δύο αυτοί άξονες, ο οριζόντιος και ο κάθετος, έχουν συνδυαστεί επιτυχώς από μια σειρά καθεστώτων. Τους συνδύασαν ο Τσάβες στη Βενεζουέλα, ο Μοράλες στη Βολιβία, ο Κορέα στον Ισημερινό, ο Κίρχνερ στην Αργεντινή. Το πρόβλημα με την Ευρώπη είναι ότι αυτοί οι δύο άξονες παρουσιάζονται ξεχωριστά και όχι ως συμπληρωματικές έννοιες. Από τη μια, ο οριζόντιος άξονας των διαδηλώσεων έχει διευρυνθεί σε μεγάλο βαθμό -όπως στην περίπτωση των Indignados-, αλλά αν οι διαδηλώσεις δεν συνοδεύονται από ένα πολιτικό πρόγραμμα ανοικοδόμησης του κράτους, δεν οδηγούν πουθενά. Από την άλλη, στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης είναι πλέον γεγονός ότι τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα δεν εκπροσωπούν πραγματικά ένα εναλλακτικό status quo. Aπό το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, τους Γερμανούς Σοσιαλδημοκράτες, το Δημοκρατικό Κόμμα στην Ιταλία, το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ισπανίας μέχρι το ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα, τα κόμματα αυτά αγκάλιασαν τη νεοφιλελεύθερη λύση. Το αποτέλεσμα είναι πως δεν εκπροσωπούν πλέον το σύνολο της κοινωνίας. Οι δύο άξονες, η απόπειρα να διευρυνθεί η κινηματική διαδικασία μέσω διαδηλώσεων και η ανοικοδόμηση των κρατικών δομών, δεν συνδυάστηκαν. Νομίζω ότι στην Ελλάδα, οι δύο άξονες, ως ένα βαθμό, συνδυάζονται, καθώς έχουν αναδειχθεί ακροδεξιές δυνάμεις, όπως η Χρυσή Αυγή, αλλά, από την άλλη, έχετε ένα ισχυρό κίνημα, αυτό του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να διευρύνει το κοινωνικό μέτωπο μέσω των διαδηλώσεων και των λαϊκών κινητοποιήσεων και παράλληλα, ως κόμμα, θέλει να κερδίσει και τις εκλογές, επιχειρώντας έτσι να ανοικοδομήσει το κράτος. 

* Πιστεύετε πως ο ΣΥΡΙΖΑ και το ενδεχόμενο μιας κυβέρνησης της Αριστεράς θα μπορούσε να πυροδοτήσει την αλλαγή στην Ευρώπη; 

Noμίζω πως ναι. Έχοντας μιλήσει γι' αυτόν τον διπλό άξονα, θεωρώ ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει σημειώσει τη μεγαλύτερη εξέλιξη, συνδυάζοντας και την κινηματική διαδικασία των λαϊκών κινητοποιήσεων και τον σχεδιασμό ανοικοδόμησης του κράτους. Αλλά και στη Γαλλία, το Μέτωπο της Αριστεράς του Μελανσόν, όπως και η Die Linke στη Γερμανία, δείχνουν ότι ίσως μια άλλη, νέα Αριστερά, μπορεί να αναδειχθεί στα χνάρια του Τσάβες, του Κιρχνερισμού, του Μοράλες στη Λατινική Αμερική. 

* Είναι πολύ ευχάριστο να ακούμε κάτι τέτοιο από εσάς. Στην Ελλάδα η λιτότητα σκοτώνει κυριολεκτικά. Έχουμε αυτοκτονίες, αστέγους, κόσμο που δεν έχει πρόσβαση πλέον στο σύστημα υγείας, περικοπές στους μισθούς τέτοιες που η επιβίωση είναι δύσκολη. Ωστόσο, ο κόσμος μοιάζει μουδιασμένος. Πώς μπορεί η Αριστερά να τον κινητοποιήσει;

 Δεν γνωρίζω τόσο καλά τα γεγονότα, αυτό που γνωρίζω είναι τις προϋποθέσεις για τις κινητοποιήσεις. Η όποια κινητοποίηση πρέπει να έχει πολιτική στόχευση, να κερδηθούν οι εκλογές, για παράδειγμα. Αν μια κινητοποίηση δεν έχει πολιτικό επίδικο, πεθαίνει πολύ γρήγορα. Θα έχετε προσέξει ότι στην Ισπανία βλέπουμε αναζωπύρωση των κινητοποιήσεων τους τελευταίους μήνες. Ποιος μπορεί, όμως, να εκπροσωπήσει αυτόν τον κόσμο στην πολιτική σκηνή, στο πολιτικό σύστημα; Στην Ελλάδα, υπάρχει ο ΣΥΡΙΖΑ, στην Ισπανία δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο. Στη Γαλλία, στη Γερμανία, οι όποιες απαντήσεις είναι σε αρχικό στάδιο... 

* Σε μια ευρωπαϊκή κοινωνία, με όλα τα χαρακτηριστικά της, ποια είναι τα κριτήρια βάσει των οποίων ένα αριστερό κόμμα θα πρέπει να δομεί τον λόγο του; Σε ποια κοινωνική μερίδα θα πρέπει να στοχεύει, με δεδομένο ότι οι πολιτικές ταυτότητες είναι πιο περίπλοκες και δεν έχουν να κάνουν αποκλειστικά με το εισόδημα; 

Πρέπει ο λόγος να γενικεύεται. Επιμένω στα γραπτά μου ότι ο λαϊκισμός δεν είναι ιδεολογία, δεν είναι κίνημα που βασίζεται σε απόλυτους, συγκεκριμένους κοινωνικούς τομείς. Ο λαϊκισμός είναι ένας τρόπος να οικοδομηθεί το πολιτικό. Θέτει τους ασθενέστερους, τους "από κάτω", αυτούς που είναι στον πάτο του συστήματος, ενάντια στο σύστημα. Μια τέτοια επίκληση μπορεί να γίνει και από τα δεξιά και από τα αριστερά. Ο Μουσολίνι ήταν λαϊκιστής, το ίδιο και ο Μάο Τσε Τουνγκ. Οπότε, ο τρόπος με τον οποίο θα μεταφραστεί ο λαϊκισμός σε ένα πολιτικό πρόγραμμα ποικίλει σημαντικά από τη μια κατάσταση στην άλλη. Στην Ευρώπη υπάρχει κυρίως λαϊκιστική Δεξιά. Η ρητορική της Χρυσής Αυγής είναι λαϊκιστική, όπως και άλλων κομμάτων της Δεξιάς. Και η Λεπέν το ίδιο. Στη Λατινική Αμερική ο λαϊκισμός, σε γενικές γραμμές, είναι αριστερός λαϊκισμός. Αυτή ίσως είναι η μεγαλύτερη διαφορά Ευρώπης - Λατινικής Αμερικής. 

* Η Αριστερά στην Ευρώπη πρέπει να γίνει περισσότερο λαϊκιστική; 

Nαι. Πάρτε για παράδειγμα τον μαρασμό του πάλαι ποτέ Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος και σήμερα του Δημοκρατικού Κόμματος. Είναι πράγματι εντυπωσιακός. Σήμερα πρόκειται απλώς για κόμμα του κατεστημένου. 

* Σε πρόσφατη συνέντευξή σας συγκρίνατε την Ελλάδα με τη Βαϊμάρη και εκφράσατε την πεποίθηση ότι στην περίπτωση της Ελλάδας δεν θα νικήσουν οι νεοναζί. 

Αυτό που ήθελα να πω είναι ότι όποτε το σύστημα περνάει κρίση και οι παραδοσιακές συστημικές δυνάμεις είναι ανίκανες να δημιουργήσουν τις διόδους που θα μεταφέρουν τα λαϊκά αιτήματα, υπάρχει πτώση της ηγεμονικής τους ικανότητας και αναπτύσσονται αντισυστημικές δυνάμεις και από τα δεξιά και από τα αριστερά. Υπάρχει παραλληλισμός με την κρίση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης: όταν ξέσπασε, στα τέλη της δεκαετίας του 1920 κάμφθηκε η ηγεμονική ικανότητα της σοσιαλδημοκρατίας, που ήταν μέχρι τότε κυρίαρχη δύναμη, και την ίδια στιγμή τόσο οι ναζί όσο και το Κομμουνιστικό Κόμμα είδαν μεγάλη άνοδο στα ποσοστά τους. Στην Ελλάδα, η κατάσταση είναι παρόμοια. Από τη μια έχετε την ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ σε κυρίαρχη πολιτική δύναμη και από την άλλη τη Χρυσή Αυγή. Στη Γαλλία το ίδιο: αναπτύσσεται και το Εθνικό Μέτωπο και το Μέτωπο της Αριστεράς. Σε μερικές χώρες υπάρχουν μόνο λαϊκές κινητοποιήσεις που αμφιταλαντεύονται δεξιά κι αριστερά, όπως το κίνημα του Γκρίλο στην Ιταλία. Ωστόσο, επειδή δεν υπάρχει σχεδιασμός ως προς το πού θα κινηθούν, κατά πάσα πιθανότητα θα μειώσουν αρκετά τα ποσοστά τους στις επόμενες εκλογές. 

* Στην Ελλάδα η πολιτική και οι πολιτικοί απαξιώνονται. Συνθήματα του τύπου "Να καεί το μπ... η Βουλή" βαφτίζονται από τα κυρίαρχα ΜΜΕ ως λαϊκιστικά. Είναι πράγματι λαϊκιστικά; 

Δεν είναι λαϊκιστικά. Ο λαϊκισμός είναι ένας τρόπος πολιτικής συμμετοχής. Λαϊκισμός σημαίνει ότι οι μάζες κινητοποιούνται για έναν σκοπό. Αυτό που περιγράφετε είναι το αντίθετο, δεν πιστεύουν στο πολιτικό σύστημα, αλλά δεν κινητοποιούνται για να το αλλάξουν. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα, παρατηρείται ανά την Ευρώπη. Για να υπάρξουν κινητοποιήσεις και πολιτική συμμετοχή, ο κόσμος πρέπει να αισθάνεται ότι υπάρχουν πολιτικές εναλλακτικές λύσεις αρκετά διακριτές. Στην Ελλάδα, οι πολιτικές των φιλελεύθερων συντηρητικών και αυτές των σοσιαλδημοκρατών είναι απαράλλακτες. Ο κόσμος δεν ικανοποιείται και δεν συμμετέχει. Σε αυτές τις περιπτώσεις έχουμε εκρήξεις αντιπολιτικών κινημάτων. 

* Στην ελληνική πολιτική σκηνή ο λαϊκισμός έχει αρνητική παραδήλωση. Τεχνοκράτες, ακαδημαϊκοί που αυτοπροσδιορίζονται ως "μεταρρυθμιστές", προπαγανδίζουν κατά του λαϊκισμού και συχνά κατηγορούν τον ΣΥΡΙΖΑ για λαϊκισμό. 

Είναι πολύ λογικό. Τι περιμένατε; Δεν εκπλήσσομαι καθόλου. Η "σταυροφορία κατά του λαϊκισμού" είναι εγγενής στις δυνάμεις του κατεστημένου. Υπάρχουν όμως και κάποιοι αριστεροί στην ιδεολογία που στην πολιτική τους παρέμβαση τάσσονται κατά των μαζικών κινητοποιήσεων. Αυτό που παρατηρείται, λοιπόν, σχεδόν παντού είναι η ύπαρξη αντιλαϊκιστικής Αριστεράς, που λειτουργεί τεχνοκρατικά και τελικά ενστερνίζεται τις απόψεις του κατεστημένου. 

* Η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει δαιμονοποιηθεί ως "η χώρα των τεμπέληδων φοροφυγάδων που πίνουν ούζο και οδηγούν πολυτελή αυτοκίνητα". Το επιχείρημα αυτό αποτελεί πλέον κοινό τόπο εντός και εκτός Ελλάδος, ενώ έχει πειστεί σχετικά και μέρος της εργατικής τάξης. Πώς μπορούμε να το ανατρέψουμε; 

Κάτι τέτοιο προφανώς θα έπρεπε να είναι αναμενόμενο. Το ίδιο συνέβη και στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, στη διαδικασία της αλλαγής που έλαβε χώρα εκεί. Δεν πρέπει να σας ενδιαφέρει τόσο. Ξέρετε ποια πρέπει να είναι η απάντηση της Ελλάδας στην κρίση; Να πάει ο Μανώλης Γλέζος στον Παρθενώνα και να ανεβάσει την ελληνική σημαία στην Ακρόπολη. Είναι ενεργός, κοντεύει τα 100, ο συμβολισμός θα είναι πολύ ισχυρός. Ελπίζω να τον συναντήσω όταν έρθω. 



Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2013

Πατριωτισμός Vs Διεθνισμός ;

Σχετικά με ένα άρθρο του Χρήστου Λάσκου. Του Γιώργου Παπαϊωάννου
Σε άρθρο του με τίτλο Πατριωτισμός και Αριστερά, στην ιστοσελίδα Rednotebook, ο Χρήστος Λάσκος παραθέτει κάποια επιχειρήματα, ανησυχώντας για το γεγονός ότι «ένας ορισμένος πατριωτισμός βρίσκει όλο και περισσότερο ευήκοα ώτα στο χώρο της ριζοσπαστικής Αριστεράς», κάτι που «δεν είναι καλό» σύμφωνα με τον αρθρογράφο.Βέβαια, ο ίδιος διευκρινίζει ότι δεν πρόκειται για κάποιο «απαιτητικό πόνημα» ή μια «εμβριθώς αιτιολογημένη τοποθέτηση στο ζήτημα που θέτει ο τίτλος» αλλά για επιφυλλίδα που παραθέτει κάποιες σκέψεις και ίσως αποτελεί αφορμή για εκκίνηση της συζήτησης. Αυτό, όμως, δεν αποτρέπει κάποιον από το να προβληματιστεί για τον τρόπο που προσεγγίζεται το θέμα και για το τι όρους συζήτησης διαμορφώνει μια τέτοια τοποθέτηση.
Το άρθρο έχει, κυρίως, δυο βασικά επιχειρήματα και μια ακόμα σκέψη για το ζήτημα. Τα δύο επιχειρήματα επικαλούνται δύο ιστορικά γεγονότα, τη στάση των σοσιαλιστικών κομμάτων στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την έκβαση του ΕΑΜικού κινήματος στην Ελλάδα.
Καταρχάς, βέβαια, το θέμα δεν προέκυψε το 1914. Θα μπορούσε κανείς να αναφερθεί στην «υπεράσπιση της πατρίδας» από την Παρισινή Κομμούνα, αλλά και στη γενικότερη στάση του μαρξισμού για το «εθνικό ζήτημα», που δεν ήταν τόσο απλοϊκή ώστε να συμπυκνώνεται εύκολα σε ένα σύνθημα ή σε μια αποκομμένη φράση του Κομμουνιστικού Μανιφέστου, όπως κινδυνεύει να υπονοηθεί από το άρθρο.
Λένιν και σοσιαλπατριώτες
Εκείνο, όμως, που προξενεί μεγαλύτερη εντύπωση είναι ο τρόπος που περιγράφεται η αντιπαράθεση σχετικά με τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι ηγέτες των εργατικών κομμάτων παρασύρθηκαν από τις σειρήνες του πατριωτισμού, η αριστερή πτέρυγα της εποχής τούς κατηγόρησε για «σοσιαλπατριωτισμό», άρα ο πατριωτισμός και η «υπεράσπιση της πατρίδας» είναι κακό πράγμα για τους αριστερούς και μάλιστα με τη βούλα του Λένιν.
Πού βοηθάει μια τόσο προφανής απλοποίηση και διαστρέβλωση των γεγονότων; Οι ηγέτες του σοσιαλιστικού κινήματος δεν διέπραξαν μια προδοσία επειδή γενικώς προσχώρησαν στον «πατριωτισμό» και υπερασπίστηκαν την πατρίδα τους, όπως σαφώς ερμηνεύει το άρθρο, αλλά επειδή υποτάχτηκαν στα συμφέροντα των κυρίαρχων τάξεων, υποστηρίζοντας έναν ιμπεριαλιστικό πόλεμο.
Ο Λένιν, η βασική ηγετική μορφή της Αριστεράς του εργατικού κινήματος που αντιπαρατέθηκε σε αυτή την προδοσία, με πλήθος αναφορών που αποκλείεται να αγνοεί ο αρθρογράφος, επιχειρηματολογεί αναλυτικά πάνω σε αυτή τη θέση. Δεν είναι η καλύτερη μέθοδος συζήτησης η ανταλλαγή τσιτάτων ηλικίας 100 ετών, αλλά δεν μπορεί να αποφευχθεί έτσι όπως τίθεται το θέμα.
Στο έργο του Σχετικά με τη γελοιογραφία του μαρξισμού και τον “ιμπεριαλιστικό οικονομισμό”, το 1916, ο Λένιν γράφει:
«Στην πραγματική του ουσία τούτος ο πόλεμος δεν είναι εθνικός, αλλά ιμπεριαλιστικός. Μ’ άλλα λόγια: Ο πόλεμος δεν γίνεται επειδή η μια πλευρά προσπαθεί ν’ αποτινάξει τον εθνικό ζυγό, ενώ η άλλη τον υπερασπίζει. Ο πόλεμος γίνεται ανάμεσα σε δύο ομάδες καταπιεστών, ανάμεσα σε δύο ληστές για το πώς θα μοιραστούν τη λεία, ποιος θα ληστέψει την Τουρκία και τις αποικίες.
Κοντολογίς: Ο πόλεμος ανάμεσα σε ιμπεριαλιστικές μεγάλες δυνάμεις (δηλαδή σε δυνάμεις που καταπιέζουν μια ολάκερη σειρά ξένους λαούς, που τους τυλίγουν με τα δίχτυα της εξάρτησης από το χρηματιστικό κεφάλαιο κ.λπ.) ή σε συμμαχία μ’ αυτές, είναι ιμπεριαλιστικός πόλεμος. Τέτοιος είναι ο πόλεμος του 1914-1916. Η “υπεράσπιση της πατρίδας” σ’ αυτόν τον πόλεμο είναι απάτη, είναι δικαίωσή του.
Ο πόλεμος από μέρους των καταπιεζομένων (λ.χ. των αποικιακών λαών) ενάντια στις ιμπεριαλιστικές, δηλαδή στις καταπιεστικές δυνάμεις είναι πραγματικά εθνικός πόλεμος. Αυτός είναι δυνατός και τώρα. Η “υπεράσπιση της πατρίδας” από μέρους της εθνικά καταπιεζόμενης χώρας ενάντια στην εθνικά καταπιέζουσα δεν είναι απάτη, και οι σοσιαλιστές δεν είναι διόλου ενάντια στην “υπεράσπιση της πατρίδας” σ’ έναν τέτοιον πόλεμο.
Η αυτοδιάθεση των εθνών είναι το ίδιο με τον αγώνα για πλήρη εθνική απελευθέρωση, για πλήρη ανεξαρτησία, ενάντια στις προσαρτήσεις και οι σοσιαλιστές δεν μπορούν να παραιτηθούν από έναν τέτοιο αγώνα –όποια μορφή κι αν πάρει, μέχρι και την εξέγερση ή τον πόλεμο– χωρίς να πάψουν να είναι σοσιαλιστές».
Ο Χρ. Λάσκος, σαν να αγνοεί αυτήν την τοποθέτηση, βάζει σε ένα τσουβάλι με τίτλο «σοσιαλπατριωτισμός» κάθε τοποθέτηση που παίρνει υπόψη το «εθνικό ζήτημα», και παρουσιάζει μια φανταστική εκδοχή της άποψης του Λένιν που κατακεραυνώνει όλους τους «πατριωτικά κλίνοντες ανάμεσά μας» (η έκφραση του Χρ. Λάσκου). Και όλα αυτά με μπόλικη ειρωνεία και ένα αίσθημα μεγάλης αυτοπεποίθησης για όσα γράφονται, που δύσκολα δικαιολογείται.
Ο «υπερπατριωτισμός» του ΕΑΜ
Το δεύτερο επιχείρημα της επιφυλλίδας απαντάει σε κάποια άποψη που φαίνεται να λέει ότι ο κακός πατριωτισμός εξαγνίστηκε μέσα από τον αντιφασιστικό αγώνα. Αναφερόμενος συγκεκριμένα στην Κατοχή, ο αρθρογράφος μάς θυμίζει ότι το ΕΑΜ μεγαλούργησε μεν, έχασε δε. Άρα ήταν λαθεμένη η «εμμονή στην εθνική διάσταση του αγώνα» και η «πατριωτική υπερεπένδυση».
Η άποψη αυτή δεν διατυπώνεται για πρώτη φορά. Την ασπάζεται μεγάλο μέρος της Αριστεράς σχεδόν όλου του κομματικού φάσματος τα τελευταία χρόνια. Στο επίσημο Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ αλλά και πιο αιχμηρά σε σειρά άρθρων, αποδοκιμάζεται στην πραγματικότητα όλη η ουσία του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Χαρακτηριστικό είναι το άρθρο του Μ. Μαΐλλη στον Ριζοσπάστη με τίτλο Το ΕΑΜ και το σήμερα (Οκτώβριος 2012) που φτάνει να εντοπίσει, ανάμεσα στα αίτια της ήττας, την αναγνώριση του δικαιώματος στην ατομική ιδιοκτησία από την κυβέρνηση του βουνού!
Οι στόχοι του ΕΑΜ τελικά δεν εκπληρώθηκαν. Πώς, όμως, αποδεικνύεται ότι γι’ αυτό έφταιγε ότι δεν είχαμε τη μετατόπισή του στο πεδίο της πιο «καθαρής» ταξικής πάλης και κάποια «απο-επένδυση από το πατριωτικό»; Εδώ προκύπτουν μια σειρά ερωτηματικά. Για παράδειγμα, ποια ήταν η τύχη, στην Ελλάδα και αλλού, και τι αποτελέσματα έχουν να επιδείξουν εκείνες οι αριστερές δυνάμεις (π.χ. τροτσκιστικές τάσεις) που δεν «υπερεπένδυσαν στο πατριωτικό»; Τι αποδεικνύει ότι αλλού νίκησαν οι δυνάμεις που είχαν «εμμονή στην εθνική διάσταση του αγώνα», όπως στην Κίνα ή π.χ. στη Γιουγκοσλαβία ή ακόμα και στην ίδια την ΕΣΣΔ; (Αλήθεια, και εκεί λάθος ήταν η γραμμή του πατριωτικού πολέμου;). Γιατί αλλού δεν υπογράφτηκαν «Βάρκιζες» και τι έφταιξε που αυτό συνέβη εδώ; Μήπως εδώ υπήρξε και ένας ραγιαδισμός που κληρονόμησε το κομμουνιστικό κίνημα από την κυρίαρχη ιδεολογία; Γιατί να μην εντοπίσουμε τα αίτια της ήττας, για παράδειγμα, στο πώς αντιμετωπίστηκαν από ένα σημείο και μετά οι «μεγάλοι σύμμαχοι» και η νέα κατοχή, εκείνη των Άγγλων, που προέκυψε αμέσως μετά την υποχώρηση της Γερμανίας; Έχουν καμιά σημασία οι σκέψεις και το ένστικτο της μεγάλης μάζας του ΕΑΜικού κινήματος, αλλά και επιφανών ηγετών του, για τα αίτια της ήττας; Και τα ερωτήματα θα μπορούσαν να συνεχιστούν.
Κονταροχτύπημα άνευ ουσίας
Φεύγοντας από τις ιστορικές αναφορές, ο Χρ. Λάσκος κάνει μια γενικότερη αναφορά στη στάση της Αριστεράς απέναντι «στο έθνος και την πατρίδα». Μπορεί να φταίει και πάλι ο χαρακτήρας της επιφυλλίδας, αλλά πάλι γεννιούνται ερωτηματικά και αντιφάσεις. Αρχικά αναγνωρίζει ότι πρόκειται για έννοιες που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει, αφού συνδέονται με μια απολύτως υλική πραγματικότητα και μάλιστα αποτελούν και «σημαντικό μέρος της διαδικασίας κατασκευής του σύγχρονου υποκειμένου», κάνοντας και μια νύξη στο έργο του Γκράμσι. Αμέσως, όμως, σπεύδει να πει ότι η προσβολή του εθνικού αισθήματος των ανθρώπων «δεν είναι πολιτικά αξιοποιήσιμη» και άρα εκείνο που χρειάζεται είναι η «επιμονή στο διεθνισμό».
Από εκεί ίσως θα είχε νόημα να ξετυλιχθεί μια πιο ουσιαστική συζήτηση. Πώς τα σύγχρονα πολιτικά υποκείμενα θα προσανατολιστούν απέναντι σε αυτά τα θέματα; Η εκτίναξη του ΣΥΡΙΖΑ πού αλλού κυρίως οφείλεται αν όχι στο ότι συνδέθηκε με το «αίσθημα των ανθρώπων» ότι η μνημονιακή επιδρομή καταρρακώνει τη Δημοκρατία και την εθνική αξιοπρέπεια και πρέπει να αποκρουστεί; Θα βαθύνει αυτή η σύνδεση ή θα πρέπει να καταργηθεί γιατί εμπίπτει στην αρνητική κατηγορία της «πολιτικής αξιοποίησης» ώστε να επιστρέψουμε σε ό,τι αντιλαμβανόμαστε σαν «παραδόσεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς», απομακρύνοντας όμως έτσι την προοπτική της νίκης από τον ορίζοντα;
Αν υπάρχει ένα σημείο στο άρθρο όπου κανείς θα συμφωνούσε απόλυτα και πολύ ειλικρινά, αυτό είναι ότι «η συζήτηση πρέπει να γίνει σοβαρά και σε βάθος, εφόσον η κύρια παράδοση της Αριστεράς δεν βοηθάει στην αντιμετώπιση των μεγάλων αυτών θεμάτων». Αυτό όμως σημαίνει να δει κανείς ποιες μέθοδοι βοηθούν και ποιες εμπίπτουν σε μια αρνητική παράδοση «συζήτησης» και θα μπορούσαν να αποφεύγονται.
Από αυτή την άποψη, ένα «κονταροχτύπημα» με απλοϊκούς και αφηρημένους όρους ανάμεσα σε κάποιο «πατριωτισμό» και κάποιο «διεθνισμό» δεν έχει να προσφέρει και πολλά πράγματα. Η πάλη για μια αριστερή διέξοδο έχει σήμερα τόσο διεθνείς όσο και εθνικούς όρους διεξαγωγής. Όσοι ενδιαφέρονται για μια μεγάλη νίκη της Αριστεράς και του λαϊκού κινήματος στη χώρα αλλά και ανατροπές σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, οφείλουν να αναζητήσουν πολιτικές ουσίας που απαραίτητα να συνδέονται με τα σύγχρονα προβλήματα και το λαϊκό αίσθημα.

ΠΗΓΗ:http://www.edromos.gr/index.phpoption=com_k2&view=item&id=13234:%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CF%89%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-vs-%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82&Itemid=61

Παρασκευή 8 Νοεμβρίου 2013

Πώς η οικονομική ανάπτυξη στράφηκε κατά της ζωής - της Βαντάνα Σίβα




Η απεριόριστη ανάπτυξη είναι μια φαντασίωση των οικονομολόγων, των επιχειρηματιών και των πολιτικών. Θεωρείται συνώνυμο της προόδου. Το «ακαθάριστο εγχώριο προϊόν» (ΑΕΠ) που δήθεν μετράει τον πλούτο των εθνών, αναγορεύτηκε στο ισχυρότερο δεδομένο και την κυρίαρχη έννοια της εποχής μας. Αλλά η οικονομική μεγέθυνση κρύβει τη φτώχεια που προκαλεί λόγω της καταστροφής του περιβάλλοντος, που με τη σειρά της στερεί από τις κοινότητες τα μέσα να καλύπτουν μόνες τις ανάγκες τους.

Η έννοια της ανάπτυξης δημιουργήθηκε ως ένας τρόπος να κινητοποιηθούν πόροι και άνθρωποι κατά τη διάρκεια του Β' παγκοσμίου πολέμου. Το ΑΕΠ βασίζεται σε ένα τεχνητό και πλασματικό κριτήριο, σύμφωνα με το οποίο αν καταναλώνεις ό,τι παράγεις, δεν παράγεις τίποτα. Στην πραγματικότητα η «ανάπτυξη» μετράει τη μετατροπή της φύσης σε λεφτά και των φυσικών πόρων σε εμπορεύματα.

Υπό την έννοια αυτοί, οι θαυμαστοί φυσικοί κύκλοι της ανανέωσης του νερού και των τροφών θεωρούνται κατεξοχήν αντιπαραγωγικοί! Οι αγρότες του πλανήτη, που παρέχουν το 72% της τροφής μας, δεν παράγουν· αλλά κι οι γυναίκες που καλλιεργούν τη γη ή ασχολούνται με τα οικιακά, δεν παράγουν ανάπτυξη. Ένα θαλερό δάσος δε συνεισφέρει στη μεγέθυνση της οικονομίας, παρά μόνο αν υλοτομηθεί και τα δέντρα του πωληθούν ως ξυλεία. Μια υγιής κοινωνία υστερεί από άποψη ανάπτυξης σε σύγκριση με μια κοινωνία που έχει πληγεί από μια επιδημία, που αναπτύσσεται π.χ. μέσω των αυξανόμενων πωλήσεων φαρμάκων κ.λπ.

Όταν το νερό θεωρείται κοινόχρηστος πόρος, προστατεύεται και μοιράζεται δωρεάν σε όλους. Αλλά τότε δε συνεισφέρει στη μεγέθυνση της οικονομίας. Αν όμως η «κόκα κόλα» αναγείρει ένα εργοστάσιο, αρχίζει να καταβροχθίζει τους υδατικούς πόρους και να γεμίζει με χρωματιστό νερό πλαστικά μπουκάλια, δημιουργεί ανάπτυξη. Αλλά αυτή η ανάπτυξη θεμελιώνεται ση πρόκληση φτώχειας στη φύση και τις ιθαγενείς κοινότητες. Η άντληση υδάτων πέραν των δυνατοτήτων ανανέωσής τους και επαναδημιουργίας των υδατικών αποθεμάτων προκαλεί λειψυδρία· οι γυναίκες αναγκάζονται να διανύουν μεγαλύτερες αποστάσεις για να βρουν πόσιμο νερό. Στο χωριό Πλατσιμάντα της Κεράλα, όταν η διαδρομή προς το πόσιμο νερό έφτασε τα 10km, μια ντόπια γυναίκα, η Μαγιλάμα (Mayilamma) όρθωσε το ανάστημά της για να πει: «φτάνει πια! Δεν μπορούμε να περπατάμε άλλο. Το εργοστάσιο της "κόκα κόλα" πρέπει να κλείσει!». Το κίνημα που πυροδότησαν οι γυναίκες εντέλει πέτυχε πράγματι να κλείσει το εργοστάσιο.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει με ένα άλλο δώρο της εξέλιξης: τους σπόρους. Οι αγρότες επέλεγαν, καλλιεργούσαν και διαφοροποιούσαν τους σπόρους, που είναι η βάση της παραγωγής τροφίμων. Ένας σπόρος αναπαράγεται, πολλαπλασιάζεται και εξασφαλίζει τους σπόρους της επόμενης χρονιάς και την τροφή της. Κι όμως, οι επιλεγμένοι από τους αγρότες σπόρους δε θεωρείται πως συνεισφέρουν στην ανάπτυξη. Δημιουργούν και ανανεώνουν τη ζωή, αλλά δεν οδηγούν σε κερδοφορία. Η ανάπτυξη αρχίζει από τη στιγμή που οι σπόροι μεταλλάσσονται, κατοχυρώνονται και «κλειδώνουν» γενετικά, εξαναγκάζοντας τους αγρότες να τους αγοράζουν κάθε χρόνο κι ακριβότερα.

Η φύση πτωχαίνει, η βιοποικιλότητα διαβρώνεται κι ένας ανοικτός, ελεύθερος πόρος αποκτά ιδιοκτήτη και μετατρέπεται σε κατοχυρωμένο εμπόρευμα. Η ετήσια αγορά σπόρων είναι συνταγή για βέβαιη χρεοκοπία των φτωχών Ινδών αγροτών. Κι από τον καιρό που δημιουργήθηκαν μονοπώλια σπόρων, οι χρεοκοπίες αγροτών πράγματι επεκτάθηκαν. Στην Ινδία από το 1995, έχουν αυτοκτονήσει πάνω από 270,000 υπερχρεωμένοι αγρότες.

Η φτώχεια επίσης επεκτείνεται όταν ιδιωτικοποιούνται δημόσιες υπηρεσίες. Η ιδιωτικοποίηση του νερού, του ηλεκτρισμού, της υγείας, της εκπαίδευσης, δημιουργεί ανάπτυξη. Αλλά δημιουργούν επίσης και φτώχεια, εξαναγκάζοντας τους ανθρώπους να δαπανούν μεγάλα ποσά, σε πράγματα που ήταν διαθέσιμα σε λογικές τιμές ως κοινά αγαθά. Όταν εμπορευματοποιηθεί και χρηματιστεί κάθε πλευρά της ανθρώπινης ζωής, αυτή θα γίνει ακριβότερη -και οι άνθρωποι φτωχότεροι.

Οι λέξεις οικονομία και οικολογία έχουν παρόμοια ετυμολογία: παράγονται από τη ελληνική λέξη «οίκος», που θα πει νοικοκυριό. Για όσο καιρό η οικονομία επικεντρωνόταν στο νοικοκυριό, αναγνώριζε και σεβόταν το γεγονός πως εξαρτιόταν από τους φυσικούς πόρους και το σεβασμό των ορίων της οικολογικής τους ανανέωσης. Ασχολιόταν με το πώς να ικανοποιήσει τις βασικές ανθρώπινες ανάγκες μέσα στα δεδομένα αυτά όρια. Εκείνα τα οικονομικά -που επικεντρώνονταν στην οικιακή οικονομία- ήταν επίσης γυναικοκρατούμενα. Αλλά σήμερα η οικονομία έχει αποσυνδεθεί από τους οικολογικούς περιορισμούς και από τις βασικές ανθρώπινες ανάγκες. Κι ενώ η καταστροφή του περιβάλλοντος δικαιολογούνταν στο όνομα της ανάπτυξης, η φτώχεια και η ανέχεια επεκτείνονταν. Η οικονομική μας πορεία δεν ήταν μόνο μη βιώσιμη· ήταν και άδικη.

Το κυρίαρχο μοντέλο της οικονομικής ανάπτυξης τελικά στράφηκε κατά της ίδιας της ζωής. Όταν η οικονομία μετριέται με αποκλειστικό κριτήριο τις κεφαλαιακές ροές, τότε οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι. Επιπλέον, ενώ οι εύποροι είναι πλούσιοι από χρηματικής άποψης, είναι πολύ φτωχοί από την άποψη της ανθρωπιάς.

Οι απαιτήσεις του κυρίαρχου μοντέλου της οικονομίας μάς οδηγούν απευθείας σε πολεμικές συρράξεις: για την διεκδίκηση πετρελαίου, νερού, τροφίμων... Η μη βιώσιμη ανάπτυξη εμπεριέχει τρεις μορφές βίας:

Ÿ Τη βία κατά της Γης, που εκδηλώνεται ως οικολογική κρίση.
Ÿ Τη βία κατά των ανθρώπων, που εκδηλώνεται ως φτώχεια, υπεξαίρεση και εκδίωξη.
Ÿ Τη βία ως πόλεμο και σύγκρουση, καθώς προκειμένου να ικανοποιήσουν τις ακόρεστες ορέξεις, τους, οι ισχυροί ιδιοποιούνται τους πόρους στους οποίους βασίζεται η ύπαρξη των κοινωνιών και των κρατών μας.

Η αύξηση των χρηματικών ροών μέσω της καθιέρωσης του ΑΕΠ οδήγησε στην αποσύνδεση της οικονομίας από τις πραγματικές αξίες. Αλλά εκείνοι που έχουν σωρεύσει χρηματικούς πόρους είναι εις θέση να διεκδικούν τους βασικούς πόρους των ανθρώπων: τη γη και το νερό τους, τα δάση και τους σπόρους τους. Η δίψα τους είναι τέτοια που τους οδηγεί να κυνηγήσουν και την τελευταία σταγόνα ποσίμου ύδατος και την τελευταία σπιθαμή εδάφους. Αλλά αυτό το κυνήγι δεν πρόκειται να σηματοδοτήσει το τέλος της φτώχειας. Θα οδηγήσει στο τέλος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δικαιοσύνης.

Οι νομπελίστες οικονομολόγοι Τζόζεφ Στίγκλιτς (Joseph Stiglitz) και Αμάρτια Σεν (Amartya Sen) παραδέχτηκαν πως ο δείκτης του ΑΕΠ δεν εκφράζει όλες τις πλευρές της ανθρώπινης κατάστασης και υπογράμμισαν την ανάγκη να κατασκευαστούν νέα εργαλεία έκφρασης της ευημερίας των εθνών. Αυτός είναι ο λόγος που για να εκτιμούν την πορεία τους, κράτη σαν το Μπουτάν αντικατέστησαν τον δείκτη του ΑΕΠ με την «ακαθάριστη εγχώρια ευτυχία». Για να αναζωογονήσουμε την πραγματική ευημερία, χρειαζόμαστε δείκτες πέραν του ΑΕΠ και οικονομίες που να λειτουργούν διαφορετικά από τμήματα ενός παγκόσμιου σούπερ-μάρκετ. Χρειάζεται να θυμηθούμε πως μόνο η ζωή μπορεί να εξαγοράσει τη ζωή.


Η Vandana Shiva είναι Ινδή οικολόγος και ακτιβίστρια κατά της παγκοσμιοποίησης

ΠΗΓΗ: http://www.ppol.gr/cm/index.php?Datain=8894&LID=1

Τετάρτη 6 Νοεμβρίου 2013

Συνδικαλισμός στην Ελλάδα: Κρίση και προοπτικές


"Κρίση και προοπτικές του Συνδικαλισμού στην Ελλάδα" - Από την Συνδιάσκεψη της Κίνησης Πολιτών Άρδην, στο Βελβεντό ( Αύγουστος 2013)




«Όταν το δάκτυλο δείχνει το φεγγάρι, ο ηλίθιος κοιτάζει το δάκτυλο»

Ανακοίνωση της Συσπείρωσης Αναρχικών

«Όταν το δάκτυλο δείχνει το φεγγάρι, ο ηλίθιος κοιτάζει το δάκτυλο»

Πώς αλλιώς θα μπορούσε να αποδοθεί η πράξη της δολοφονίας δυο μελών του Λαϊκού Συνδέσμου
Χρυσή Αυγή έξω από τα γραφεία του κόμματος στο Ν. Ηράκλειο Αττικής;
Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι ποντάρει στο πλαίσιο των ιδεολογικοπολιτικών αγκυλώσεων και διαδικασιών που ταλανίζουν για δεκαετίες το κίνημα (μετά ή άνευ εισαγωγικών), είτε αυτοπροσδιορίζεται ως επαναστατικό, είτε ως αντιφασιστικό, είτε ως ελευθεριακό-αντιεξουσιαστικό. Πρόκειται για πολιτικές εμμονές που επιμένουν να χάνουν το δάσος πίσω από το δέντρο, όπου οι δράστες με την λογική των συμμορίτικων αντιπαραθέσεων ανάμεσα σε «φασίστες και αντιφασίστες», προχώρησαν σε μια κίνηση αναβάθμισης φαντασιωνόμενοι εμφυλίους πολέμους, αλλά ταυτόχρονα με την συμπεριφορά τους και τις πράξεις τους φροντίζουν να απαξιώνουν τις προοπτικές απελευθερωτικών δραστηριοτήτων, αναλαμβάνοντας το ρόλο του «εκκαθαριστή»-«εκδικητή» και συμπορευόμενοι με τις μύχιες επιθυμίες των κρατιστών.

Δεν χωρά αμφιβολία πως η ενέργεια στο Ν. Ηράκλειο κινείται μέσα στο πλαίσιο μιας ενδοεξουσιαστικής διαμάχης, η οποία εντάθηκε με αφορμή τον φόνο του Παύλου Φύσσα και όπου όλες οι δυνάμεις του «συνταγματικού»-μνημονιακού και μη τόξου αποπροσανατόλισαν και προσπάθησαν να βγάλουν οφέλη (μη εξαιρουμένων και των διωκόμενων γι’ αυτήν την υπόθεση). Κι ενώ οι κακοτεχνίες της πολιτικής σπέκουλας ξεθυμαίνουν, ενώ οι κρατικοί διαχειριστές έχουν αποκομίσει τα «κέρδη» από την εφαρμογή των πλέον ολοκληρωτικών μεθόδων, αλλά και τις ανάλογες ζημιές, ενώ όλοι οι εξουσιαστές αναμένουν την κίνηση του «από μηχανής θεού», ο «επί μηχανής» πράγματι κάνει την εμφάνισή του τροφοδοτώντας και πάλι την πολιτική σπέκουλα, που είχε αρχίσει να αλλάζει ρότα.

Δεν έχει καμμία σημασία αν η πράξη θα επενδυθεί με κάποιο «βαθυστόχαστο» κείμενο με το οποίο θα αναλαμβάνεται η ευθύνη (όποτε και εάν γίνει αυτό) ή αν θα μιλά στο όνομα του λαού, της αριστεράς, του κομμουνισμού, της επανάστασης, της αντιεξουσίας ή ακόμα και της αναρχίας. Αυτό που στην πράξη προσπαθεί να σιγοντάρει είναι την εξουσία και ιδιαίτερα αυτό το κομμάτι της που ήδη έχει χάσει αρκετά σε επίπεδο πολιτικών χειρισμών. Ακόμα και οι πλέον αδαείς περί τα συμβαίνοντα στην πολιτική αντιλαμβάνονται ότι αυτή η ενέργεια συντάσσεται –με τον ένα ή τον άλλο τρόπο– με το λεγόμενο συνταγματικό τόξο, επιχειρώντας να σπείρει το φόβο στο άλλο εξουσιαστικό κομμάτι. Αυτό αποδεικνύεται και από το γεγονός πως στόχο αποτέλεσαν μέλη της περιφρούρησης των κομματικών γραφείων. Πρόκειται για μία οπισθοδρομική νοοτροπία την οποία ακόμη και οι σύντροφοι αναρχικοί που έδρασαν στα τέλη του 19ου αιώνα είχαν ξεπεράσει. Επειδή, όσο κι αν διαφωνήσει κάποιος με τις μεθόδους τους δεν μπορεί να μην τους αναγνωρίσει την αυτοθυσία, την ανιδιοτέλεια και το ότι στόχευαν τους τυράννους και όχι τους θαλαμηπόλους. Όμως, σύμφωνα με τα όσα είναι γνωστά στον τομέα της κοινωνικής ψυχολογίας, τα πράγματα δεν ακολουθούν την πορεία των υπολογισμών (αν πράγματι υπάρχουν τέτοιοι) και σε πολλές περιπτώσεις τα αποτελέσματα είναι διαφορετικά από τα αναμενόμενα. Γι’ αυτό το λόγο η ενέργεια στο Ν. Ηράκλειο μοιάζει περισσότερο με μια ζαριά «κι ό,τι κάτσει» ή προσπάθεια εξόφλησης υποχρεώσεων. 

Όπως να και έχει το θέμα, ακόμα και οι πλέον καλά οργανωμένες μυστικές υπηρεσίες θα δυσκολεύονταν ή θα δίσταζαν να προβούν σε τέτοιου είδους ενέργεια. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει μία κατάσταση για την οποία οι αναρχικοί δεν μπορούμε παρά να πούμε τα πράγματα όπως έχουν.
Δυστυχώς το κριτήριο τού πότε κάποιος κινείται επ’ ωφελεία της απελευθερωτικής διεργασίας και προσπάθειας έχει χαθεί προ πολλού και, φοβούμαστε πως όσο κι αν προσπαθήσει κάποιος, δύσκολα θα ανακαλύψει σ’ αυτή την ενέργεια κάποια απελευθερωτική ουσία. Αντίθετα, θα μπορούσε εύκολα να χαρακτηριστεί μία ξεδιάντροπη εξουσιαστικού περιεχομένου και σκοπιμοτήτων ενέργεια, που βαδίζει στα αχνάρια άλλων παρόμοιων που έβλαψαν ανεπανόρθωτα τις ιδέες τις οποίες υποτίθεται πως υποστήριζαν ή εκπροσωπούσαν.

Συσπείρωση Αναρχικών
Αθήνα, 2 Νοεμβρίου 2013